De Kleine Beerze slingert weer door het landschap

Over een lengte van 8 kilometer tussen Vessem en Middelbeers slingert de Kleine Beerze weer door het landschap. Van december 2021 tot en met september 2023 is er hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Door het laten meanderen van de beek blijft water langer in het gebied. Ook is de beek nu een stuk smaller. Hierdoor is er meer stroming, wat goed is voor het leven in de beek. Een geslaagd project waar we met trots op terugkijken.

Droogvallende beek

“In het verleden viel de gekanaliseerde Kleine Beerze in de zomer vaak droog”, vertelt projectleider Eric Schellekens van Waterschap De Dommel. “De Kleine Beerze was veel te breed voor de hoeveelheid water die er door stroomde. Geen water in de beek betekent ook geen vissen en andere waterdieren in de beek. En dat is gek als je weet dat de Kleine Beerze geldt als Natura 2000-gebied én extra bescherming krijgt door de bijzondere of zeldzame planten en dieren die er leven. Door de werkzaamheden is de beek nu een stuk smaller en ondieper, en dus natuurlijker. Hierdoor valt de beek minder snel droog en stroomt het water sneller. Dat is heel goed voor het leven in en om de beek. Vissen, amfibieën en waterplanten hebben nu weer een fijne leefomgeving.”

Meer ruimte voor water

Dat de Kleine Beerze een stuk smaller is dan hiervoor, is duidelijk te zien. Wat ook opvalt, is hoe vredig de beek weer slingert door het landschap. Eric: “Een meanderende beek ziet er niet alleen prachtig uit, water blijft ook langer in het gebied. Zo krijgt water de kans om in de grond te zakken en het grondwater aan te vullen. Dit helpt om verdroging van het gebied tegen te gaan. En dat is niet het enige. Door de extra bochten duurt het bij hevige regen ook langer voordat water even verderop de Groote Beerze instroomt. Zogenoemde piekafvoeren worden minder, waarmee we wateroverlast voorkomen.”

Opheffen visbarrière

Onderdeel van het beekherstel was ook het opheffen van de laatste visbarrière in de Kleine Beerze. Met een sifon dook de Kleine Beerze eerst onder het Omleidingskanaal de Beerze door. Vissen en andere waterdieren konden moeilijk door deze sifon heen. Zeker bij een hoger waterpeil, als het water harder stroomde. Ook over land konden dieren eerst niet verder, omdat ze het omleidingskanaal niet konden oversteken. Nu stroomt het Omleidingskanaal de Beerze juist onder de Kleine Beerze door en zijn deze obstakels weg.

Gebiedsontwikkeling Levende Beerze

Het beekherstel van de Kleine Beerze is onderdeel van de gebiedsontwikkeling Levende Beerze. Daarin werkt Waterschap De Dommel samen met Gemeente Eersel, Gemeente Oirschot, Brabants Landschap, de provincie Noord-Brabant en ZLTO. Bas Peeters, Dagelijks Bestuurslid bij Waterschap De Dommel, is erg enthousiast over de samenwerking: “Het was een project met een lange aanloop. In 2008 vonden de eerste gesprekken al plaats. Het leek er zelfs even op dat het project zou stilvallen. Door de goede samenwerking met alle betrokken organisaties en de vele initiatieven uit de streek, is het toch gelukt om dit project tot een goede einde te brengen. Daar krijg ik een grote glimlach van op mijn gezicht.”