Gebiedstafels voor Landschotse Heide bekend

In het gebied tussen de Kleine en Grote Beerze komt wonen, werken, landbouw, natuur en recreatie samen. Dit gebied, waarin Landschotse Heide ligt, verdroogt. Tegelijkertijd hebben we ook te maken met piekbuien. De weersextremen nemen toe. Velen hebben al stappen gezet om gebied meer toekomstbestendiger te maken. Dit is tot nu toe onvoldoende gebleken. Herstel van het bodem- en watersysteem is nodig voor een gezonde omgeving om in te leven. Maar ook voor gezonde natuur én een toekomst voor duurzame landbouw. Daarvoor is samenwerking nodig.

Adviesbureau Aequator werkt in opdracht van de provincie Noord-Brabant aan een toekomstbeeld voor de Landschotse Heide. Zij heeft hiervoor al veel verschillende inwoners, boeren, ondernemers en ambtenaren van waterschap, terreinbeherende organisaties en provincie gesproken. Met die gesprekken zijn ze er nog niet. Na de eerste gebiedstafel op 7 december jl organiseert het adviesbureau komende maanden nog extra gebiedstafels. Op de projectpagina van Landschotse Heide komt hierover meer informatie te staan. Hierbij alvast een overzicht van de data en onderwerpen die op de agenda staan:

7 maart 2024

Tijdens deze bijeenkomst bespreken we bouwstenen/draaiknop en de tekening van het gebied met hierop wat er ‘moet’ gebeuren.

10 april 2024

Tijdens deze bijeenkomst bespreken we de maatregelen en de tijdsplanning.

13 mei 2024

In deze bijeenkomst staat een toelichting van de visie 2050 en het projectplan 2024-2030 centraal.

Voor elke gebiedstafel plant het adviesbureau afzonderlijke gesprekken in met de stakeholders. Zij ontvangen persoonlijk een uitnodiging. De bijeenkomsten van 7 maart en 10 april zijn eveneens op uitnodiging. Voor de bijeenkomst van 13 mei 2024 is dit nog niet bekend.

Veel informatie kun je ook vinden op het speciale informatieplatform Landschotse Heide. Op deze website staan onder meer de doelen voor dit gebied en de route die we denken te moeten afleggen om deze te halen. Daar vind je ook meer over de archeologische waarde van het gebied en hoe de beek vroeger liep. Ook is te vinden waar peilbuizen staan. Op dit informatieplatform plaatsen we regelmatig nieuwe kaarten. Je vindt tot slot de laatste informatie over de planning en veelgestelde vragen en antwoorden.

De Kleine Beerze Leeft! Stop met Koffiedrinken en sluit je aan!

Na twee jaren Kleine-Beerze-Koffiedialogen met Monique en Ria heeft het beekdalnetwerk alle laatste informatie. Het netwerk is sterk genoeg voor omschakeling naar standje ‘voorbereiden activiteit’. We kennen de identiteit van de regio rond de Kleine Beerze en we zijn trots! Trots op het landschap rond de meanderende beek, de mooie natuur, het boerenland, de rijke historie, de rust en de kwaliteit van leven. Hoe denken we de toekomst tegemoet te gaan?

Op 31 januari 2024 organiseerden de dames weer een koffiedialoog. De hele avond stond in het teken van omschakeling naar ‘Actie voor het Beekdal’. Marien Sonneveld, planvormer landelijk gebied, bracht een mooi verhaal. Hij nodigde daarbij de deelnemers uit om even als buitenstaander naar het beekdal te kijken. Stel jezelf vragen: “Wat zie ik dan, wat vind ik fijn en wat mis ik?” Hij wist de trots op de eigen omgeving te prikkelen en stelde vijf vertrekpunten voor om het beekdal mee te bekijken. Maar hij stelde ook de vraag: “En wat heb je zelf te bieden?”

MindMapping

De dialoog aan de werktafels kwam meteen op gang. Het was nog even wennen om de gedachten ook aan het papier toe te vertrouwen. Toch begonnen de MindMaps te groeien.

Kijk eens door de bril van een buitenstaander

Als voorbeeld kijken we even mee bij het thema ‘Verplaatsen’. Hoe gaat je aandacht naar het beekdal? Hoe kom je er? Hoe vind je je weg? Welk vervoer kies je en wat mis je dan? Het thema ‘Voeden’ past goed bij het agrarisch karakter. Waar haal je je voeding vandaan? Wat kan het beekdal bieden? Zijn er lokale producten? Welke producten zijn onderscheidend? Hoe bied je het aan? De MindMaps raakten voller en voller. Met de Sterkte/Zwakte-analyse wisten de deelnemers wel raad. Men is kennelijk kritisch op de eigen omgeving.

Derde slag

Tenslotte vroegen Monique en Ria de enthousiastelingen nog om een verdiepingsslag op een belangrijk onderdeel van de dialoog. Niet iedereen had die concentratie nog, maar sommige deelnemers hadden aan één verdieping niet genoeg!

Sleutelfiguren

Monique en Ria bedankten allen voor de actieve inzet, Wat gaat er gebeuren met het denkwerk? Een samenvatting van deze avond gaat mee naar de KB5-denktank, die steeds meekijkt met het programma. Zij zetten de resultaten om in de eerste fase van een actieplan: ‘wie hebben we nodig om hier verder mee te komen?’ Met sleutelfiguren aan tafel kom je snel tot oplossingen. De Wij-Tafel van Lieke Cools zetten wij om voor een verdere stap.

Nieuwe gezichten

Het is mooi om te zien dat mensen terug blijven komen, maar we waren ook blij met nieuwe gezichten. De thematafels waren goed gevuld. De gewenste omschakeling naar actie is gemaakt. We verwachten de volgende Kleine-Beerze-Koffieworkshop begin maart, misschien ben jij er dan bij?

Schaatsplezier

Eén van de vele uitspraken over januari luidt: “Als januari ons brengt bij strenge vorst, lijden wij des zomers geen honger en dorst”. Of dat zo zal zijn moet nog blijken. Vorst was er in ieder geval. En zelfs voldoende om in de Kempen en andere plekken in Zuid-Oost Nederland op woensdag 10 januari al te kunnen schaatsen op ondergelopen weilanden en akkers. Eén van de boeren  was komen kijken naar al die drukte op z’n maisstoppel. Hij vertelde dat hij helemaal blij werd van al die jeugd op zijn land. In z’n jeugd (ruim 40 jaar geleden) had hij op deze plek leren schaatsen door te ijshockeyen met vriendjes. Dit was voor eerst na zo’n 40 jaar dat er vorst is na een natte periode.

Uniek tafereel

Na de nacht van woensdag op donderdag – waarop het opnieuw hard vroor – kon er ook op de grotere, ondiepe vennen geschaatst worden. Een reden voor velen om naar de Landschotse Heide te komen. Toen het nog maar net licht was, verschenen de eerste liefhebbers al. Boswachters van Brabants Landschap Frans en Michiel waren toen al bezig met het omzagen van dennetjes om de heide open te houden. Terwijl ze aan het werk waren, zagen ze een uniek tafereel. Schaatsen op de hei gebeurt zeker al een eeuw. Maar dat je van ven naar ven kon schaatsen door hoge waterstanden boven het maaiveld, kon niemand zich herinneren. Zelfs een schaatser van ruim 60 jaar niet. Na een paar uur rondjes Kromven – Wit-Hollandven kwam hij moe en voldaan naar de kant: “Práchtig dit!”.

Genieten

Veel verstoring op de natuur veroorzaken de schaatsers niet. Als alle vennen dichtgevroren zijn, trekken watervogels weg, onder andere naar de Flaes en het Beleven waar het water nog wel open was. Zolang mensen op een paar centrale plaatsen het ijs op gaan en geen afval achterlaten, is natuurijs een unieke gelegenheid om van de natuur te genieten.

Uitnodiging: De handen uit de mouwen voor het beekdal!

Is dit jouw beekdal? Aan de slag met de schatten van De Kleine Beerze!
Met twee jaren samen koffiedrinken is een scala aan gespreksonderwerpen gepasseerd. We hebben ons georiënteerd en we hebben ons licht laten schijnen over wat er in het beekdal. Tijd om even om te zien, maar vooral om jezelf af te vragen wat we ermee kunnen.

Op 14 oktober is het beekdal van De Kleine Beerze formeel overgedragen aan de kinderen van het beekdal. Er kwamen maar liefst 350 mensen naar de feestelijke wandeling om de overdracht te bekrachtigen. Die warme belangstelling is een mooi startpunt om de handschoen op te pakken en aan de slag te gaan.

De toekomst in handen van de kinderen van het beekdal

We ontdekten samen al vele waarden van het dal van de Kleine Beerze, die bewaren we symbolisch in de schatkist van de Kleine Beerze. Bij de overdracht hebben de kinderen van het beekdal die rijkdom symbolisch in ontvangst genomen, maar de kinderen moeten nog heel veel spelen en leren. Daarom vond Wethouder Steven Kraaijeveld het wijs om de beekdalbewoners te vragen om hoeder van de schatten te willen zijn, totdat de kinderen groot en sterk genoeg zijn om er zelf mee aan de slag te gaan. De dorpsraden schaarden zich onmiddellijk achter de kinderen.

Koffiedialogen voor initiatief

Jazeker, koffiedrinken maakt deel uit van de Kempische cultuur. Het biedt een moment van rust en samen zijn. Eventjes afstemmen of alle hens nog aan dek zijn en of we goed op de route zitten. Maar nog veel meer staan De Kempen voor daadkracht en dat is in het beekdal niet anders. Stop met op je handen te zitten! Dit is het moment om aan de slag te gaan met het zelfbeeld wat we hebben opgehaald uit de koffiedialogen.
Is dit jouw beekdal? We trekken de schatkist open en we voegen de waarden van het beekdal samen. Klopt het beeld? Wat is dan jouw aandeel in de samenleving? Wat doe je al, wat zou je willen betekenen? Wat heb je dan nodig? Wie zou je mee willen nemen?

Maak de match

We gaan kijken of er raakvlakken zijn. Zou het mogelijk zijn om jouw aanbod aan een ander initiatief kunnen koppelen om verder te komen? We zijn benieuwd waar de kracht van het initiatief samenvalt, want daar zijn we in De Kempen sterk in: de handen uit de mouwen om er samen meer van te maken dan we alleen zouden kunnen dromen?

Aan de poort van 2024

Maar niet zonder koffie natuurlijk. De dialoog gaat verder. We geven een inkijk in het conceptprogramma voor volgend jaar. Het is een plan met veel daadkracht. Samen met de KB5 en met de koffiedrinkers zetten we dat om in een agenda voor volgend jaar die barst van de energie!

Ben je erbij?

* ‘De Levende Beerze’ is een samenwerkingsverband van de relevante gebiedspartijen: Waterschap De Dommel, Gemeenten Eersel en Oirschot, Provincie Noord-Brabant, ZLTO, Brabants Landschap en vm. Huis van de Brabantse Kempen

Liveblog hoogwater gebied Waterschap De Dommel

Net als in de rest van Nederland is het hele Dommelgebied kletsnat. Niet alleen in de beekdalen, maar ook in de hoger gelegen gebieden staat het grondwater dicht onder het maaiveld en soms erop. De bodem is door de maandenlange regen verzadigd als een volle spons. De grondwaterstand is overal veel hoger dan normaal. We houden de situatie continu in de gaten. Dit doen we door de waterstanden en weersvoorspellingen nauwlettend te monitoren. Pompen, gemalen, krooshekken en duikers worden buiten extra gecontroleerd.

Meer weten of heb je vragen? Kijk dan op het liveblog hoogwater gebied Waterschap De Dommel!

Feestelijke opening Muystermolen

Op vrijdag 15 december was de feestelijke opening van de Muystermolen. De gemeente Oirschot organiseerde deze opening van dit project bij de Kleine Beerze. Wethouder Joep van de Ven verrichte de officiële opening.

Waterschap De Dommel heeft op deze plek de beek weer meer natuurlijk laten stromen. Dit verbetert de waterkwaliteit. Dat is goed voor het behoud en herstel van water en natuur. En daarnaast ook voor de versterking van het agrarisch cultuurlandschap en de recreatie. De gemeente heeft extra fietspaden aangelegd. Zo genieten veel mensen in hun vrije tijd van een fietstocht of ontspannende wandeling in dit afwisselende landschap. De historie van het gebied waar vroeger de Muystermolen stond, is zo meer zichtbaar door een informatiepaneel en het waterrad.

Deelnemers BodemUp gezocht

Het project BodemUp richt zich op het verbeteren van de bodemvitaliteit. Het doel is om vóór 2027, met meer dan 2000 grondeigenaren, de bodemvitaliteit te verbeteren. Zodat het meehelpt aan het halen van de opdracht voor de Kader Richtlijn Water (KRW) en de Nitraatrichtlijn.

Een gezonde bodem is dé basis voor een duurzame voedselproductie, voldoende en schoon (drink)water en meer biodiversiteit. Boeren en tuinders hebben hierin een cruciale rol. Door het optimaliseren van hun bodemmanagement kan de kwaliteit van de bodems worden versterkt. Brabantse boeren kunnen zich hierover laten adviseren door ‘bodemcoaches’

Wil jij ook meedoen aan BodemUP Brabant? Kijk dan op de website van BodumUp.
Zoek je een adviseur die je helpt met jouw bodem? Laat het weten via info@bodemupbrabant.nl.

Laatste nieuws gebiedsvisie Landschotse Heide

De afgelopen jaren hebben we allemaal last gehad van droogte én wateroverlast. Op dit moment zijn de beken en sloten tot de rand gevuld of loopt het water er zelfs over heen. De bodem is helemaal verzadigd. De vele neerslag heeft voor overlast gezorgd. Daarnaast hebben de vennen ook drooggestaan en zijn bomen in de dorpen doodgegaan. Ook het oppervlaktewater vervuilt. De kwaliteit van de bodem is een aandachtspunt en komen er minder soorten planten en dieren voor. Er gaan veel alarmbellen af! Daarom uw aandacht en input.

Adviesbureau Aequator werkt in opdracht van de provincie Noord-Brabant aan een toekomstbeeld voor de Landschotse Heide. Vanuit gebiedsontwikkeling Levende Beerze willen zij samen toewerken naar een projectplan en uitvoeringsplan. Landschotse Heide maakt verder deel uit van GGA (Gebieds Gerichte Aanpak) Kempenland-West. Bij de gebiedsgerichte aanpak brengen overheden, natuurorganisaties en agrariërs samen met de mensen en organisaties in het gebied bodem, water en lucht op orde. Dat is van belang voor de natuur, het landschap, de landbouw en de gezondheid van de mensen.

Terugblik kennissessie

Een van de aandachtspunten is een gezonde bodem. Kijken naar de ontstaansgeschiedenis en de werking van het huidige en toekomstige systeem is hiervoor belangrijk. Op 28 november 2023 organiseerde Aequator daarom een kennisbijeenkomst in het gemeenschapshuis d’n Boogerd in Vessem. Ongeveer 70 belanghebbenden kwamen naar deze avond. Men kreeg deze avond veel info over het water- en bodemsysteem in en rond de Landschotse Heide. Marco Arts van Aequator, Jochem Sloothaak van Brabants Landschap, Michelle Berg van Waterschap De Dommel en Jeroen Castelijns van Brabant Water gaven een presentatie.
Marco deed tot slot een oproep aan de aanwezigen om hun gebiedskennis te delen. Dat delen kan bijvoorbeeld tijdens een van de inloopdagen van Aequator.

Marco is met collega Marcel Brands aanwezig op 10 en 25 januari 2024 van 09.00 – 17.00 uur op de zolder van de Spekdonken. Je bent van harte welkom om binnen te lopen. Je kunt dan ook je vragen stellen. Niet mogelijk om een bezoek te brengen? Stuur dan je opmerking of vraag naar landschotseheide@brabant.nl.

Hoe nu verder?

In de afgelopen maanden heeft Aequator gesprekken gevoerd met ondernemers en organisaties. Hun belangen, opgaven en kijk op de toekomst van de Landschotse Heide stonden hierin centraal. Op 7 december 2023 zijn ze in een klein gezelschap (met alle belangen vertegenwoordigd) in gesprek gegaan over de opbrengsten van de gesprekken en de richting voor de toekomst van de Landschotse Heide willen geven. Met de inzichten van die avond stellen ze een eerste conceptvisie op en een overzicht van de te maken keuzes. De conceptvisie delen ze in de eerste helft van 2024. Het doel is om in de zomer van 2024 de visie en het projectplan voor de Landschotse Heide af te ronden.

Kijk voor de laatste informatie rondom de gebiedsvisie voor de Landschotse Heide op deze pagina of op de website van de GGA.

Enorm nat jaar

We maken het natste najaar sinds tijden mee. Waar we de laatste jaren juist heel droge jaren hadden, gaat 2023 het natste jaar worden in decennia. Met deze weersextremen moeten we dealen.

In heel Nederland en ook in het gebied van de Levende Beerze is het door de vele regen kletsnat. Al maanden regent het. Dat geeft flinke overlast op sommige plekken en dat is vervelend. Dit speelt vooral in de gebieden rond de Reusel en de Beerze. Ondergelopen paden, water op het land en modderige akkers of nattere tuinen. Waterschap De Dommel snapt dat dit heel vervelend is voor de mensen en ondernemers die dat betreft. Zeker als er economische schade is, en dat is voor een aantal boeren het geval. Waar mogelijk neemt het waterschap maatregelen in het veld, die de lokale overlast kan verminderen.

Klik hier voor het hele bericht.

Op de hoogte blijven? Kijk dan ook op de website van Waterschap De Dommel.

Opening Muystermolen/fietspaden

Als onderdeel van project ‘De levende Beerze’ is het gebied rondom de Kleine Beerze aangepakt. Gemeente Oirschot legde fietspaden aan. Beleving staat weer voorop bij de Muystermolen. Een mijlpaal en een mooi moment om te vieren.

De beek is natuurlijker gaan stromen. Dit verbetert de waterkwaliteit. En het is goed voor het behoud en herstel van de aanwezige natuur. Maar er is ook oog voor versterking van het agrarisch cultuurlandschap en recreatie. Zo fietsen veel mensen in hun vrije tijd of maken ze een fijne wandeling in dit afwisselende landschap. De gemeente heeft deze cultuurhistorie behouden door het terugbrengen van de beleving in het gebied rondom de historische Muystermolen.

Op vrijdag 15 december is de feestelijke opening van 14.30 – 16.00 uur. Locatie is het bos bij de Beerze (zie kaart voor precieze locatie). Je bent van harte uitgenodigd. Aanmelden voor de opening kan door het sturen van een e-mail naar p.vandendungen@oirschot.nl

De locatie is te bereiken via de Hillestraat (het zandpad op), via de Molenbroekseweg (voorbij de Bedouinehoeve) of de Watermolenweg. Nabijgelegen parkeerplaatsen zijn aangegeven.