Uitnodiging Kleine-Beerze-Koffie op Baest; inspiratie tot ‘Gebiedsraad’, hoe verder?

De dialoog over de toekomst van het beekdal van de Kleine Beerze gaat voort. De tweede bijeenkomst over ‘Landschap als onderlegger voor ontwikkeling’ volgt op dinsdag 11 oktober 2022. Monique Leesberg en Ria Bernards zijn op zoek naar de dialoog in het beekdal. De nieuwe cyclus van de Kleine-Beerze-Koffieochtenden is opgestart met een fijne groep belangstellenden. De locatie was toepasselijk, want waar kan het verhaal over ‘Landschap’ beter verteld worden dan op Baest?

Betekenis in de omgeving

De beheerder, Vincent Ketelaars, vertelde respectvol over de natuurlijke en culturele monumenten op Baest en over het vernuft van de voorbije generaties met oa. hun eigen systemen voor waterbeheer. Maar ook over de zoektocht naar de betekenis van het Landgoed in haar omgeving. Elke beslissing moet dienend zijn aan het voortbestaan van Baest. Dan helpt het motto ‘Rust, stilte en contemplatie’ om de koers zuiver te houden.

Samen verder!

Ecologie en economie gaan hand in hand. Lage houtprijzen en plagen in de houtopstand gaven aanleiding tot bezinning op nieuwe bronnen van inkomsten, maar steeds met een meerwaarde voor het landgoed en haar idealen. “Het is hier net de wereld in het klein”, werd er gezegd. Dat ze het ook op Baest niet alleen kunnen, is inmiddels diep doorgedrongen en leidt tot een opener houding richting de omgeving.

Leefbaar beekdal

Met deze input kwam het gesprek goed op gang. Wat willen we met ons beekdal hoe houden we het hier fijn? Hoe stemmen we initiatieven met elkaar af? Ook grote thema’s werden niet geschuwd: hoe houden we het beekdal leefbaar? Hoe gaan we om met de verdroging en de stikstofbelasting? Wat doen we met verkeersoverlast, de woningbouwopgave?

Streekraad?

Er klinkt behoefte aan samenhang in het buitengebied, hoe vinden we elkaar? Kan een soort ‘gebiedsraad’ ons verder brengen? Dat lijkt een goede stap, maar hoe dan? De dialoog kwam goed op gang. Lees ook het verslag. Volgende keer kijken we naar verschillende tijdslagen in het landschap en wat we daarmee kunnen. Wil je meedenken?

Dinsdag 11 oktober, 20.00u (AVOND!)
De Ruurhoeve, Dominépad 7, Hoogeloon
Aanmelden: levedekleinebeerze@gmail.com

Update werkzaamheden

Na de bouwvak zijn de werkzaamheden voor het project “Herinrichting beekdal Kleine Beerze” weer opgestart. Zo is bij de Spekdonken de stuw verwijderd, hebben we de laatste slingeringen in de beek gegraven en deze zijn ook aangesloten. Dat betekent dat het oude deel is gedempt. Ook hebben we alle lagen grond afgegraven dat gewenst was. Bij Molenbroek is de eerste poel gegraven en ook daar hebben we de beek weer laten slingeren. Deze is nog niet aangesloten op de beek. Dat volgt binnenkort. Net als het ontgraven en dichtgooien van de sloten en het overzetten van de waterweegbree. Alle werkzaamheden bij deelgebied Korstbroeken zijn afgerond.

Leren over de Kleine Beerze terwijl je langs het beekje fietst

OIRSCHOT/VESSEM – Het beekje De Kleine Beerze tussen Vessem en Middelbeers kon zondag rekenen op een aardige opkomst van geïnteresseerde fietsers tijdens de leerzame streekroute ‘Levende Beerze’.

Bron ED: Margot Kuijpers 26-09-2022, 06:22

Lees het hele artikel>

Koffieochtend op Baest over initiatieven in het nieuwe beekdalpanorama

Nieuwe cyclus Kleine-Beerze-Koffie-ochtenden:

De dialoog gaat voort: Hoe sluit je met nieuw initiatief aan bij de waarden van het beekdal? Kom je weer koffie drinken met Monique en Ria? Zaterdag 17 september om 10.00u zijn we welkom op Landgoed Baest, Dr. Jan vd Mortellaan 13, Oostelbeers. De dialoog is voor ieder die zich betrokken voelt bij het beekdal van de Kleine Beerze.

Vooraf een stukje landschapsgeschiedenis en als toetje een rondje over het landgoed met de rentmeester en de beheerder. Maar we zijn vooral benieuwd naar jouw ideeën over nieuw initiatief in het beekdal van de kleine Beerze. Doe je mee? Wel even aanmelden via levedekleinebeerze@gmail.com

N.B.: Dit initiatief was niet mogelijk zonder de steun van provincie Noord-Brabant en gebiedspartijen

Beleef de streek tijdens de streekroute op 25 september 2022

Afgelopen jaar is er hard gewerkt aan de gebiedsprojecten tussen Middelbeers en Vessem rond de Kleine Beerze; de Kleine Beerze kronkelt weer door het landschap bij Dorp aan de Beek, Spekdonken, Molenbroek en Hoogeind. Kom je de Levende Beerze ook (her)ontdekken op zondagmiddag 25 september a.s.? Via de fietsroute van 13 kilometer ontdek je hoe mooi het gebied gaat worden en welke werkzaamheden nog plaatsvinden. We starten om 13.00 uur bij Boerderijterras De Spekdonken aan de Heikesestraat 8A in Vessem.

Tot 16.00 uur krijg je op drie locaties informatie, kun je leuke activiteiten doen en zelfs lekkere streekproducten kopen. Ook voor kinderen zijn er leuke activiteiten. Bij iedere locatie kunnen ze een stempel krijgen. Een volle stempelkaart levert een heerlijke chocolademedaille op. In deze folder lees je meer over de activiteiten en vind je de route. Graag tot 25 september 2022!

Nieuwe start beekdalherstel Kleine Beerze vanaf 29 augustus

In de week van 29 augustus gaat aannemer Van Beers verder met het werk aan het beekdal van de Kleine Beerze. Er wordt dan in verschillende gebieden gewerkt. In Spekdonken gaan we verder met het graven van de nieuwe, kronkelende beek. In de gebieden Korstbroeken, Molenbroek en Hoogeind starten we met de voorbereidingen voor het graafwerk. Dit betekent het verwijderen van een paar bomen en begroeiing, zodat hier later de nieuwe beek en de hoogwatergeul gegraven kunnen worden. Daarnaast worden er maaiwerkzaamheden aan de beek uitgevoerd.

BouwApp
Ook na de zomervakantie blijven we u informeren over het project en de werkzaamheden die op dat moment gebeuren. Wilt u op de hoogte blijven? Download dan de BouwApp en volg het project Levende Beerze. Met uitleg en mooie foto’s vertelt aannemer Van Beers over de voortgang van het project.  Maar eerst… Een hele fijne zomervakantie!

De Kleine Beerze komt weer boven de grond in Oostelbeers

Ter hoogte van De Beersche Hoeve aan de Baesterdijk in Oostelbeers stroomt de Kleine Beerze nu nog een paar meter onder de grond. Met een grote sifon duikt de beek daar onder het Omleidingskanaal Groote Beerze door. En dat is niet goed voor het leven in en om de beek.
Het is voor vissen en andere waterdieren erg lastig om door de sifon te zwemmen. Zeker bij een hoog waterpeil als het water harder stroomt. En ook langs de beek kunnen dieren hun weg nu niet vervolgen.

Doordat de Kleine Beerze onder het omleidingskanaal door stroomt, wordt de ecologische verbindingszone verbroken. Daarom laat Waterschap De Dommel de Kleine Beerze weer boven de grond stromen. Het omleidingskanaal duikt straks onder de beek door. Het lijkt een simpel klusje, maar dat is het niet. Voor het plaatsen van de nieuwe sifon moet de beek en het omleidingskanaal worden omgeleid. Daarvoor graven we eerst een bypass. De werkzaamheden starten eind augustus en duren tot het einde van het jaar.

Streekroute Levende Beerze 25 september 2022

Op zondag 25 september 2022 organiseert Waterschap De Dommel in samenwerking met gemeenten Eersel en Oirschot, Brabants Landschap en Aannemer Van Beers Hoogeloon een fietsexcursie rondom de beek De Kleine Beerze. Deze streekroute stond eind november 2021 al op het programma. Deze kon toen niet doorgaan vanwege de geldende coronamaatregelen.

Kom een kijkje nemen en beleef de streek!

Toch komt nu de kans om dit mooie gebied per fiets te (her)ontdekken. We starten deze feestelijke middag om 13.00 uur bij de Spekdonken aan de Heikesestraat 8A in Vessem. Tussen 13.00 – 17.00 uur kan iedereen via de startlocatie een leuke, lekkere en leerzame streekroute van ongeveer 13 kilometer volgen per fiets. De route is op eigen gelegenheid en op eigen fiets.

Een middag voor jong en oud!

De streekroute krijgt langzaam vorm. Op www.levendebeerze.nl komt binnenkort meer informatie. Maar we kunnen alvast een tipje van de sluier oplichten. Op een aantal punten is een stop te maken; om meer te weten te komen over de werkzaamheden die zijn verricht in het beekdal of om bijvoorbeeld streekproducten te proeven en/of aan te schaffen. Naast De Spekdonken is Staminee d’n Eigenwijze zo’n locatie. Deze stops zijn goed aangegeven. Ook voor kinderen is het een leuke middag! Zo kunnen zij op de aangegeven locaties een sticker verkrijgen en na afloop een volle kaart inleveren bij De Spekdonken voor iets lekkers. Verder kunnen ze los op een springkussen en met een mini graafmachine zélf oefenen in het veld.

Leeft, bruist en werkt

Half december startte aannemer Van Beers uit Hoogeloon met de herinrichting van het beekdal van de Kleine Beerze in Vessem bij de Dorpsmoestuin. Het ontwerp is het resultaat van een goede afstemming en samenwerking tussen boer, burger, overheid, waterschap en natuurorganisaties. Onder de naam ‘Levende Beerze leeft, bruist en werkt’ krijgt het gebied rond de Kleine Beerze de komende jaren extra aandacht.

In de Sporen van de Apenboer

Kleine-Beerze-Koffieochtenden zoekt de kracht van lokaal erfgoed en verhalen van de streek

Oude verhalen vormen een levendig onderdeel van ons erfgoed. Op 11 juni stonden kinderen uit Vessem, Middelbeers, Oostelbeers en Hoogeloon te trappelen om mee op pad te gaan met het Kleine-Beerze-Koffieprogramma. Ditmaal buiten. Kun je kinderen ook boeien met erfgoed? Marie José Mijs nam de kinderen mee in de verhalen over Sjef van Dun, ‘De Apenboer’. Hoe het kwam dat hij zo genoemd werd weten de kinderen nu wel te vertellen.

Wie was Sjef van Dun?

Sjef kwam naar De Spekdonken voor de rust en de natuur. Omdat hij veel van dieren hield brachten de mensen verweesde aapjes bij hem onder. Sjef zei nooit nee. Uiteindelijk had hij 14 apen! Dat leverde talloze anekdotes op, die door de ouders van het jonge publiek nog altijd herkend werden.

Op verkenning

Samen met Monique en Ria trok de hele stoet naar buiten. De kinderen renden alvast vooruit, op zoek naar ‘apenstreken’. De ouders genoten van het kleinschalige landschap.

Betrokken

Terug op het boerenterras konden de kinderen hun inspiratie kwijt op grote tekenvellen. Misschien hangen de tekeningen er nog? De ouders beschreven intussen hun eigen belangstelling voor erfgoed.

Perspectief

De kracht van erfgoed is de verbinding met de plek in het beekdal en met onze eigen historie. Beleefbaar maken van dat unieke verhaal kan kansen opleveren. Lokale ondernemers ontdekken nieuw perspectief in het eigen erfgoed en verbinden hun onderneming aan een lokale held of een gebeurtenis. Laat je erfgoed voor je werken, dat geeft het beekdal kleur!

Volgende Kleine-Beerze-Koffieochtend:
Zaterdag 17 september, 10.00 uur
Thema: Landschap als drager voor nieuw initiatief
De Eikehoef op landgoed Baest, info volgt later

Meer weten?

website van de Levende Beerze
Facebook Leven de Kleine Beerze

Jonge dame uit het moeras gered…

Tijdens de graafwerkzaamheden van de Kleine Beerze is in de buurt van Spekdonken door de aanwezige archeoloog een bijzondere vondst gedaan. Een devotiemedaille uit de bedevaartsplaats Halle / Hal bij Brussel. De medaille komt uit de 18e eeuw.

Een stukje historie

Op de ene kant van de medaille lijkt naast het Mariabeeld te staan: ONS LIE ROU – VAN HAL en op de keerzijde SALVATOR – MUNDI. Op de medailles van Halle wordt meestal het miraculeuze Mariabeeld van Halle gecombineerd met Christus Salvator, en bijna altijd zijn de medailles Franstalig. Hier lijkt kennelijk een poging gedaan te zijn om een Nederlandse versie te produceren.

We zijn nu niet de enige die een ‘jonge dame’ uit het moeras van de Kleine Beerze hebben gered. Ditmaal zijn het lokale bewoners die de hoofdrol spelen. De legende wil namelijk dat eens een adellijke dame met haar paard door het Molenbroek reed en in de zompige ondergrond dreigde weg te zakken. Bewoners uit de omgeving schoten toe en redden de dame uit haar hachelijke situatie. Als dank voor haar redding gaf zij het eeuwige vruchtgebruik aan de bewoners van bepaalde boerderijen in de buurstschappen Kuikseind, Doornboom en Hoogeind in de Beerzen, Hoogeind en Meerven in Vessem (Kempenland Info, 1996).

Het weiderecht werd hiermee gelegitimeerd door het oude verhaal. Een eeuwenoud conflict was geboren. Enkele eeuwen is er getwist, geprocedeerd en gebekvecht over het gebruiksrecht om vee te laten weiden in het Molenbroek. Het weiderecht is een oud zakelijk recht dat vóór de invoering van het Burgerlijk Wetboek in 1838 al bestond. Het eeuwig vruchtgebruik was gekoppeld aan het huis, niet aan de bewoners. In 1854 werd het Molenbroek verdeeld onder de omliggende gemeenten. Door de verdeling namen ook de onderlinge conflicten toe. Ondanks de verdeling bleef immers het weiderecht toebehoren aan de desbetreffende boerderijen. Zo heeft het kunnen gebeuren dat het postkantoor in Middelbeers tientallen jaren het weiderecht had in het Molenbroek.

Door de ruilverkaveling Zaligheden Oost kwam er in 1976 letterlijk en figuurlijk stilte rond het Molenbroek. De Stichting Het Noordbrabants Landschap kreeg het gebied onder haar beheer en het weiderecht waar eeuwenlang om getwist was, werd afgekocht. Hiermee kwam een eind aan het ‘sprookje’ van de adellijke dame in het moeras.